Op 27 en 28 maart 2024 vond de Limburgse tweedaagse van het Nationaal Netwerk Brede Welvaart in Maastricht plaats. Het waren twee dagen van inspiratie, netwerken, kennis delen en ervaring opdoen over het belang van sturen op impact bij het brede welvaartsperspectief. Meer dan 100 deelnemers van gemeenten, provincies, ministeries, regionale planbureaus en kennis- en onderwijsinstellingen reisden af naar Maastricht voor deze tweedaagse.

De Limburgse bijeenkomst is georganiseerd door NEIMED, provincie Limburg en de programmacoördinatoren van het Nationaal Netwerk (vanuit Het PON & Telos). Voor een terugblik interviewen we het Limburgse kernteam van de organisatie, namelijk Imme Steinhage (Kennisspecialist Cluster Strategie & Communicatie, Provincie Limburg), Inge Hooijen (Onderzoeksmanager Brede Welvaart Limburg en Coördinator Sturen op Impact, NEIMED & Nationaal Netwerk Brede Welvaart en Consultant en onderzoeker bij Regional Capital) en Omar Habets (Senior docent en onderzoeker, Lectoraat Employability Zuyd Hogeschool en NEIMED).

Inge: ‘NEIMED, het Sociaal-Economisch Kenniscentrum in Limburg, is partner binnen het Nationaal Netwerk Brede Welvaart. Dit netwerk brengt zes regionale planbureaus en vier Rijksdepartementen samen om gezamenlijk werk te maken van Brede Welvaart. In 2023 zijn we gestart met het Kennis- en Leerprogramma ‘Brede Welvaart in Beleid’. Hierbij streven we ernaar om antwoorden te vinden op de vraag hoe brede welvaart effectief te integreren in beleid. Via vijf de Communities of Practices Lerende en adaptieve aanpak, Bewoners in beeld, Basis voor gebiedsgericht werken, Oog voor de Toekomst en Sturen op Impact, proberen we deze antwoorden te vinden. Tijdens de tweedaagse stond het thema ‘Sturen op Impact’, gecoördineerd vanuit NEIMED, centraal: Hoe vergroten we de impact van beleid gericht op brede welvaart en hoe wordt die impact ook meetbaar en zichtbaar? Het doel was om praktijk, beleid en onderzoek samen te brengen, kennis te delen en te creëren, en dit is goed gelukt! Het streven naar brede welvaart staat hoog op de agenda, ook in provincie Limburg. Daarom ben ik erg verheugd
dat we deze conferentie, samen met de provincie Limburg, hebben kunnen organiseren.’

 Imme: ‘Zoals onze Gouverneur ook al in zijn welkomstwoord aangaf: in Limburg kennen we, ook vanuit het verleden, grote uitdagingen rondom verschillende brede welvaartsaspecten, zoals armoede en gezondheid. Dit betekent ook dat we veel ervaring hebben met het werken aan brede welvaart. Via de Limburgse kennisinstellingen, zoals NEIMED, die investeren in onderzoek, maar ook bij de verschillende overheidslagen. De bevlogen presentatie van Dennis Martens over het Nationaal Programma Heerlen-Noord gaf dit volgens mij mooi weer. De aanstekelijke energie tijdens de Tweedaagse heeft ons bij de
Provincie weer geprikkeld en we hopen dat andere brede-welvaarts-enthousiastelingen op hun beurt geïnspireerd zijn geraakt door voorbeelden uit Limburg.’

Imme: ‘Persoonlijk kijk ik terug op twee dagen die mij energie hebben gegeven om met dit thema verder “de boer op te gaan”. Voor veel collega’s blijft brede welvaart een moeilijk te definiëren en operationaliseren begrip. Met andere mensen spreken die door het hele land met initiatieven bezig zijn om weer een stapje verder te komen in ons begrip van brede welvaart, geeft herkenning van de obstakels waar je tegenaan kunt lopen, maar biedt ook frisse ideeën om weer eens wat anders te proberen. Dit heb ik wel pas gedaan na een weekendje goed slapen. Het gebouw doorrennen om iedereen op tijd bij de juiste workshop te krijgen, kost stiekem toch wat energie .’

Imme: ‘Mijn collega’s van het Kennisteam Brede Welvaart van de provincie Limburg en ik hebben samen een workshop voorbereid over brede welvaart in de beleidscyclus. In het coalitieakkoord van ons college werd de ambitie uitgesproken om zo veel als mogelijk te werken met meetbare doelen. Dit hebben we uitgewerkt in een doelenbomensystematiek, die ingezet is bij alle nieuwe beleidskaders (van wonen tot energie, en van economie tot mobiliteit). Hier horen ook de indicatoren bij, die we
momenteel aan de doelenbomen aan het koppelen zijn. Door deze systematiek willen we (brede welvaarts-)trends duurzaam en systematisch in beeld brengen vanaf deze collegeperiode. Tijdens de workshop namen we deelnemers mee, in de vorm van een rollenspel, hoe verschillende stakeholders in ons provinciehuis naar deze systematiek kijken en welke kansen en risico’s zij zien. Het invoeren van een nieuwe systematiek is immers geen papieren werkelijkheid, maar iets dat ook draagvlak moet
krijgen bij ambtenaren, bestuur én politiek.’

Inge: ‘Pim Mertens, wetenschappelijk coördinator bij ITEM/Maastricht University en ik hebben samen de workshop over brede welvaart in grensregio’s georganiseerd. Deze workshop werd geïnspireerd door ons gezamenlijke onderzoek voor de jaarlijkse ITEM grenseffectenrapportage, die afgelopen november werd gepubliceerd. Ons doel van deze workshop was om bewustzijn te creëren dat brede welvaart in grensregio’s niet aan de grens stopt, maar dataverzameling wel. Grensgebieden zijn in die
zin op het snijvlak van ‘hier’ en ‘elders’, hoewel de rol van ‘elders’ per grensregio verschillend kan zijn. In onze workshop hebben we ons niet alleen gericht op het creëren van bewustzijn, maar ook op de vraag hoe gestuurd moet worden op impact in grensregio’s door ‘elders’ en ‘hier’ in samenhang te beschouwen. We hebben ons specifiek gericht op het concept van ‘afruilen’ binnen een grensoverschrijdende context van brede welvaart, met als voorbeeld de grensoverschrijdende zorg en arbeid in Zeeuws-Vlaanderen.’

Inge: ‘Dat is een lastige vraag! Ik vond de presentatie van Dennis Martens erg goed! Het Nationaal Programma Heerlen-Noord heeft een duidelijk verhaal te vertellen en het enthousiasme van Dennis over hun programma en de ontwikkeling van Heerlen-Noord gaf me kippenvel. We hebben meer ‘Dennissen’ nodig bij het bevorderen van regionale brede welvaart. En natuurlijk is de presentatie van Sander de Bruyn mij bijgebleven, omdat dit één van mijn interesses en expertises is. En wat me ook bij is gebleven zijn de leuke gesprekken die ik met de ‘bodes’ van provincie Limburg heb gehad en het enthousiasme van Cindy en Pauline van het evenementenbureau van provincie Limburg. Mede door hen is de tweedaagse vlekkeloos verlopen!’

Imme: ‘Zoals Inge al aangeeft, waren er ontzettend veel gave sprekers en workshops. Maar wat mij eigenlijk vooral is bijgebleven, is de goede samenwerking tussen Het PON & Telos, Zuyd Hogeschool, NEIMED en Provincie Limburg om dit evenement vorm te geven. Fijn om zo vanuit verschillende organisaties samen op te trekken en ieder een steentje bij te dragen. Dat onderstreept wat mij betreft dat het Nationaal Netwerk écht een samenwerking is, waar iedereen vanuit intrinsieke motivatie een bijdrage aan wil leveren.’

Omar: Het is belangrijk dat we zoals Jol Stoffers aangaf ook de ‘next step’ gaan zetten. Binnen het netwerk zijn we sowieso al overtuigd van de importantie van brede welvaart maar de al om oude vraag: Hoe nu verder. Het is ook niet een vaste stap of een vast format dat we met elkaar aan het doorlopen zijn, het is in ontwikkeling. De inzichten van de tweedaagse en de gepresenteerde initiatieven laten zien dat we voortgang boeken. Het combineren en verder uitwerken van inzichten blijft hierin cruciaal, een prachtige rol voor het Nationaal Netwerk

Inge: ‘De bijeenkomst was absoluut een succes! Naast de waardevolle inhoudelijke inzichten, heb ik enorm genoten van het  enthousiasme binnen ons netwerk en de bereidheid om gezamenlijk kennis te creëren. Het was geweldig om mensen vanuit alle hoeken van het land te verwelkomen bij het Gouvernement aan de Maas. De twee dagen zijn voorbijgevlogen! Ik wil ook graag benadrukken hoe prettig de samenwerking was met ons kernteam van Provincie Limburg, NEIMED, Zuyd Hogeschool en
Het PON & Telos. We hebben maandenlang intensief samengewerkt voor deze conferentie. Samenwerking is essentieel voor het sturen op impact en het bevorderen van regionale brede welvaart. Hoewel je alleen misschien sneller gaat, kom je samen veel verder. Dat is ook de boodschap die ik wil meegeven: zoek de verbinding tussen praktijk, beleid en onderzoek en tussen verschillende disciplines. Luister naar elkaar, luister naar het narratief van de regio.

Omar: Ik kijk met veel plezier terug op deze tweedaagse. Het was een mooie tweedaagese met een recordaantal deelnemers op een prachtige locatie. De gesprekken tijdens de koffiepauze en het uitwisselen van gedachtes en ideeën zijn in het bijzonder waardevol. Hiermee komt ook juist in de informaliteit brede welvaart tot zijn recht. Daarnaast heeft dit ook weer de nodige nieuwe connecties en vervolggesprekken opgeleverd. De vele positieve reacties hebben mij vooral goed gedaan nadat er toch altijd veel werk in de voorbereiding gaat zitten. Maar al dat werk is overigens met veel plezier gedaan. Terugkijkend denk ik dat het netwerk weer een hele mooie stap vooruit gezet heeft. Dank aan allen!

 Imme: ‘Het maximum aantal deelnemers voor deze Tweedaagse was binnen no-time bereikt. Dit zegt volgens mij al heel veel over de aantrekkingskracht van het Nationaal Netwerk. Dit was tijdens de tweedaagse ook volop zichtbaar. Ideeën werden met veel enthousiasme met elkaar gedeeld en contactgegevens werden uitgewisseld om ook later samen verder te praten. Zo komen we niet alleen binnen onze eigen organisaties een stapje verder, maar zorgen we dat het gedachtegoed van brede
welvaart steeds breder gedragen wordt in de gehele publieke sector. In aanvulling op Inge wil ik dan vooral ook benadrukken: blijf elkaar opzoeken, bij de evenementen en CoP’s van het Nationaal Netwerk, maar ook zeker daarbuiten.’

 Bekijk hieronder de presentaties van de Limburgse tweedaagse. Op woensdag nam Floor Milikowski ons mee me haar inspirerende verhaal, op donderdag vertelde Sander de Bruyn ons meer over de rollen van brede welvaart in de beleidscyclus. Ook zijn alle foto’s van de tweedaagse terug te zien, zodat je nog even kunt nagenieten van de inspirerende en waardevolle bijeenkomst.