Op donderdag 4 april kwam de Community of Practice Lerende en Adaptieve Aanpak van het nationaal Netwerk Brede Welvaart bij elkaar. Het was de 4e keer dat de community bijeen kwam. Afwisselend is één van de deelnemers gastheer of -vrouw. Dat bracht ons, na een kick-off in Amersfoort, al in Zwolle en Haarlem. Om de creativiteit écht lekker aan het werk te krijgen, troffen we elkaar in de Minerva Kunstacademie van de Hanzehogeschool in Groningen.
We zien adaptief beleid als beleid waarin er ruimte is om bij te sturen. Het gaat dan bijvoorbeeld om juridische en financiële mogelijkheden om beleid gedurende de rit aan te passen, maar ook om een proces waarin momenten voor beleidsaanpassing geboden worden. Beleid is lerend wanneer het bijsturen gebeurt op basis van inzicht in de werking van beleid. In het voorjaarsmagazine schreven we dat er drie knelpunten zijn in het huidige repertoire van beleidsmakers en -onderzoekers, die een lerende en adaptieve aanpak bemoeilijken. Eén daarvan is het eigenaarschap van het leerproces, en dat stond in deze 4e bijeenkomst centraal.
Aan de hand van de Regiodeal Waddeneilanden en de Gebiedsprocessen Landelijk Gebied in Overijssel hebben we ons gebogen over het eigenaarschap in lerende beleidsprocessen. Want met welke betrokkenen heb je te maken in het programma, wie is er eigenlijk aan het ‘leren’, en wie is er in de positie om ‘bij te sturen’? Hoe zijn de rollen verdeeld en wat hebben betrokkenen nodig om die rol in te vullen? Voor de betrokken overheid geldt, dat die een iets andere positie inneemt dan gebruikelijk. Ze moet ruimte geven aan het leerproces van de regio, en tegelijk bewaken dat er wel stappen worden gezet binnen de gestelde kaders, bijvoorbeeld in het Programma Landelijk gebied.
Een aantal gouden tips:
- Werk in een leeragenda leerdoelen uit om het leren richting te geven en expliciet te maken
- Verbreed het leren door uitwisseling te zoeken tussen de verschillende gebiedsprocessen
- Verbind bestuurlijk ambassadeurs aan de leer-ambitie
- Frame mislukkingen als ‘leerervaring’
Minerva Kunstacademie. Bron: Wikimedia Commons, Peter Stut